Yon Apèl Ki Soti Nan Yon Kè Blese: Súplikasyon Apot Pòl bay Moun Galasi yo
Ide Prensipal Liv Galat la:
Se pou defann mesaj levanjil gras la kòm sèl baz pou Bondye deklare yon moun jis epi pou l viv lavi yon kretyen. Se pou afime libète kwayan an genyen anba legalis (fè sa lalwa mande pou sove) pa mwayen lafwa nan Kris. Epi, se pou rele kwayan yo pou yo tounen nan verite levanjil la.
Kesyon Pou Nou Reflechi Sou Yo:
Kisa Apot Pòl vle di lè li priye moun Galasi yo: “Fè tankou m’, menm jan mwen menm mwen te fè tankou nou” (v. 12)?
Kòman moun Galasi yo te trete Apot Pòl okòmansman lè li te preche yo pou premye fwa malgre “maladi li te genyen nan kò li” (v. 13-14)? Kisa sa montre sou relasyon yo te genyen nan kòmansman?
Apot Pòl pale de “kontantman” ou lajwa yo te genyen anvan an (v. 15). Ki chanjman ki te fèt ki fè li mande si li tounen yon ènmi pou yo poutèt li di yo laverite (v. 16)?
Dapre Apot Pòl, ki vrè rezon ki fè moun sa yo (Jidayizan yo) montre yo gen tout enterè sa a pou moun Galasi yo (v. 17)?
Kòman Apot Pòl dekri gwo soufrans emosyonèl ak espirityèl li pou moun Galasi yo nan vèsè 19 la? Ki pi gwo bi li genyen pou yo?
Poukisa Apot Pòl eksprime yon swè pou li ta la avèk yo epi pou li ta ka chanje fason li pale (v. 20)? Kisa sa revele sou jan li santi li konsènan yo?
Tèks la:
“Frè m’ yo, tanpri, fè tankou m’, menm jan mwen menm mwen te fè tankou nou. Nou pa t’ fè m’ okenn mal. Nou konnen se yon maladi mwen te genyen ki te fè m’ rete lakay nou premye fwa ma t’ anonse nou bon nouvèl la. Lè sa a, malgre maladi m’ lan ta ka yon eprèv pou nou, nou pa t’ meprize m’, ni nou pa t’ repouse mwen. Okontrè, nou te resevwa m’ tankou si m’ te yon zanj Bondye, tankou si se Jezikri menm1 mwen te ye. Kote kontantman nou te genyen an? Paske, m’ap kanpe temwen pou nou: si se te posib nou te ka rache je nou ban mwen. Èske koulye a mwen tounen yon lènmi pou nou paske m’ap di nou laverite? Moun sa yo vif pou nou, men se pa pou byen nou. Yo ta vle separe nou avè m’ pou nou ka enterese nan yo ase. Se yon bon bagay pou nou toujou chache fè sa ki byen, men se pa sèlman lè m’ la avèk nou. Pitit mwen yo, m’ap soufri pou nou yon dezyèm fwa tankou yon manman k’ap akouche, jiskaske Kris la pran fòm nan nou nèt. Jan m’ ta renmen la avèk nou koulye a pou m’ ta ka pale yon lòt jan avèk nou! Se pa ti kras pè mwen pè pou nou!”
– Galat 4:12-20
Sa Nou Wè (Obsèvasyon):
Vèsè 12: Apot Pòl fè yon apèl pèsonèl (“Tanpri”) pou moun Galasi yo vin menm jan avè l, li di li menm tou li te vin menm jan avèk yo. Li di tou: “Nou pa t’ fè m’ okenn mal.”
Vèsè 13-14: Li raple yo premye fwa li te preche yo levanjil la se te akoz yon “maladi li te genyen”. Malgre “eprèv” sa a, yo pa t meprize l ni repouse l, men yo te resevwa l byen anpil, “tankou si m’ te yon zanj Bondye, tankou si se Jezikri menm mwen te ye.”
Vèsè 15: Apot Pòl mande sa k te rive “kontantman” (oswa lajwa/bonè) yo te genyen anvan an. Li temwaye jan yo te renmen l anpil anvan, li di si se te posib yo te ka rache je yo ba li.
Vèsè 16: Li poze yon kesyon ki touche kè: “Èske koulye a mwen tounen yon lènmi pou nou paske m’ap di nou laverite?”
Vèsè 17: Apot Pòl dekri “moun sa yo” (li vle pale de Jidayizan yo) kòm moun ki enterese anpil nan moun Galasi yo, men “se pa pou byen nou.” Vrè entansyon yo se pou “separe nou avè m'” (oswa izole moun Galasi yo) pou moun Galasi yo ka vin enterese nan yo menm (Jidayizan yo).
Vèsè 18: Li afime ke li bon pou yon moun toujou enterese nan sa ki byen, epi se pa sèlman lè li la.
Vèsè 19: Apot Pòl itilize yon imaj fò, li dekri soufrans li pou yo tankou “yon dezyèm fwa tankou yon manman k’ap akouche.” Li rele yo “pitit mwen yo” epi li di travay espirityèl sa a ap kontinye “jiskaske Kris la pran fòm nan nou nèt.”
Vèsè 20: Li eksprime yon dezi pou li ta la avèk yo an pèsòn epi pou li ta ka chanje fason li pale, li admèt: “Se pa ti kras pè mwen pè pou nou!” (oswa: Mwen pa konn sa pou m fè avèk nou!)
Sa Sa Vle Di (Entèpretasyon):
Gwo Apèl Ak Kè Sansib Apot Pòl Ak Rapèl Lanmou Yo Te Genyen Anvan (v. 12-15): Apot Pòl kite agiman teyolojik yo pou l fè yon apèl ki pèsonèl anpil. “Fè tankou m’, menm jan mwen menm mwen te fè tankou nou” (v. 12) se yon siplikasyon pou yo ka idantifye youn ak lòt nan libète levanjil la bay. Apot Pòl, ki te yon Jwif, te mete tradisyon Jwif yo sou kote pou l te ka idantifye l ak moun ki pa t Jwif tankou yo, li te anbrase libète anba lalwa. Kounye a, li priye yo, yo menm Jidayizan yo t ap tante ak legalis la, pou yo vin menm jan avè l nan menm libète sa a. Lè l di “Nou pa t’ fè m’ okenn mal,” se petèt yon fason li pale pou adousi reprimann li pral fè apre a, pou asire yo ke pwoblèm li genyen kounye a se pa yon ofans pèsonèl, men se pou byennèt espirityèl yo.
Apre sa, li raple yo klèman premye rankont yo (v. 13-15). Li te preche yo “poutèt yon maladi.” Byenke nou pa konnen egzakteman ki maladi sa a te ye epi gen anpil deba sou sa (jan Moo (BECNT) ak Schreiner (ZECNT) diskite sa, gen moun ki panse se te pwoblèm je, gen lòt ki panse se te malarya), li te klèman yon “eprèv” pou yo. Poutan, yo te resevwa l ak yon onè ekstraòdinè – “tankou si m’ te yon zanj Bondye, tankou si se Jezikri menm mwen te ye.” “Kontantman” yo te genyen anvan an (oswa petèt “ekspresyon lajwa” yo) ak volonte yo pou yo te fè gwo sakrifis pou li (“rache je nou”) se yon gwo kontras ak fason yo frèt avè l kounye a.
Divizyon Ki Fè Lapenn: Lè Ou Di Laverite Epi Moun Vire Do Ba Ou (v. 16): Chalè relasyon yo te genyen anvan an fè frèt ki genyen kounye a vin pi rèd toujou. Apot Pòl mande: “Èske koulye a mwen tounen yon lènmi pou nou paske m’ap di nou laverite?” (v. 16). Kesyon sa a montre yon bagay tris ki rive souvan: fidelite li nan pwoklame vrè levanjil la – menm mesaj sa a ki te fè yo renmen l anvan an – se li menm kounye a ki lakòz yo vire do ba li. Jan moun k ap fè kòmantè tankou Carson (NIVBTSB) souvan fè remake sa, lè w di yon verite ki nesesè, sitou yon verite pou korije yon moun, sa ka fè moun k ap kite bon chemen an wè w kòm yon moun ki pa vle wè yo.
Fo Zèl Fo Anseyan Yo (v. 17-18): Apot Pòl mete diferans ant motivasyon pa l ak motivasyon Jidayizan yo. “Moun sa yo vif pou nou, men se pa pou byen nou” (v. 17). Fo anseyan sa yo parèt chofe ak antouzyas pou atire moun Galasi yo, men enterè yo a se pou tèt pa yo. Objektif yo se “separe nou avè m'” (sa vle di, separe yo ak Apot Pòl ansanm ak vrè levanjil la) “pou nou ka enterese nan yo ase” – sa vle di, pou fè moun Galasi yo vin pwòp disip pa yo. Merida & Platt (CCE) ta ka mete aksan sou jan taktik manipilasyon sa yo kouran pami moun k ap preche yon fo levanjil oswa yon levanjil defòme, k ap chèche enfliyans pèsonèl olye ke vrè sante espirityèl twoupo a. Apot Pòl di ke li “bon bagay pou nou toujou chache fè sa ki byen” (v. 18), sa vle di, vrè zèl la dwe pou Kris ak verite levanjil la, tout tan, se pa sèlman pou yon anseyan an patikilye oswa lè w gen yon moun k ap siveye w.
Travay Doulè Apot la: Objektif la se Pou Kris Fòme Nan Kwayan Yo (v. 19): Pwofondè sousi Apot Pòl genyen an parèt klè nan imaj akouchman an: “Pitit mwen yo, m’ap soufri pou nou yon dezyèm fwa tankou yon manman k’ap akouche, jiskaske Kris la pran fòm nan nou nèt” (v. 19). Li wè tèt li kòm paran espirityèl yo, menm jan li te travay pou premye konvèsyon yo (premye “nesans” yo), kounye a li andire ankò yon lòt “doulè akouchman” espirityèl ki rèd pou li wè yo retabli nan sante espirityèl ak matirite nan Kris. Objektif la se pa senpman obeyi règ, men se gwo transfòmasyon ki fèt pa anndan an, kote karaktè ak lavi “Kris la pran fòm nan nou nèt.” Schreiner (ZECNT; Christ Crucified) ta konekte sa fòtman ak sanktifikasyon pwogresif kwayan an ak konfòmite li ak imaj Kris la, ki se esans vrè kwasans kretyen an ki chita nan levanjil la.
Pastè a Pa Konprann Epi Li Vle Wè Yo (v. 20): Gwo enkyetid Apot Pòl genyen an fè li swete li te ka la avèk yo an pèsòn, avèk espwa ke yon rankont fasafas ta ka pèmèt li “pale yon lòt jan avèk nou” (v. 20). Sa pa vle di nesesèman li t ap diminye sou verite a, men petèt li t ap adapte apwòch li pou l te ka touche kè yo pi byen. Lè li admèt, “Se pa ti kras pè mwen pè pou nou!” (oswa: Mwen nan konfizyon poutèt nou), sa revele vrè dezòd li santi ak chagren li genyen pou bak espirityèl yo a. Jan White (GTI) ta ka sijere sa, vilnerabilite sa a montre otantik kè pastoral Apot Pòl, ki te envesti anpil nan pitit espirityèl li yo.
Kòman Pou N Mete l an Pratik (Aplikasyon):
Imite Modèl Moun Ki Gen Krentif Pou Bondye Epi Ki Viv Nan Libète: Gade kwayan ki gen matirite k ap viv nan lajwa ak libète levanjil la, epi fè efò pou imite lafwa yo, pa moun ki ta vle mete nou anba esklavaj legalis.
Byen Resevwa Mesaje Bondye Yo: Lè yon moun pote Pawòl Bondye a pou ou avèk fidelite, menm si moun sa a pa pafè oswa si l ap sèvi nan sikonstans difisil, resevwa mesaj la ak yon kè ouvè.
Di Laverite, Menm Lè Sa Koute Chè: Si w nan yon pozisyon pou w gide lòt moun, gen kouraj pou w di laverite nan lanmou, menm si sa riske kreye enkonpreyansyon oswa fè moun vire do ba ou pou yon ti tan.
Konprann Byen Motivasyon Nan Ministè: Fè pridan ak motivasyon lidè espirityèl oswa moun ki gen enfliyans yo. Èske y ap dirije w vè Kris ak kominote Li a, oswa èske y ap chèche bati pwòp gwoup pa yo epi izole w?
Chèche Fòmasyon Espirityèl Ak Tout Kè W: Fè sa tounen yon gwo dezi ak lapriyè ou pou Kris ka fòme nèt nan lavi w – pou karaktè Li, atitid Li, ak priyorite Li ka vin pa w chak jou pi plis.
Bay Valè Ak Soufrans Pastoral: Konprann ke vrè bèje espirityèl yo souvan pote yon chay lou ak yon gwo lanmou pou moun y ap sèvi yo. Priye pou yo epi koute konsèy yo bay ki soti nan Bondye.
Lyen Ak Ide Prensipal la:
Apèl Apot Pòl ki fò anpil, ki pèsonèl epi ki chaje ak emosyon nan Galat 4:12-20 sèvi kòm yon estrateji pastoral ki gen anpil pouvwa pou fè moun Galasi yo tounen sot nan ansèyman legalis yo ki te menase pou kraze levanjil gras la. Lè li raple yo relasyon lanmou yo te genyen anvan an, lè li demaske motivasyon fo anseyan yo, ak dezi rèd li genyen pou “Kris la pran fòm nan yo,” tout bagay sa yo sipòte dirèkteman objektif santral li a: defann jistifikasyon pa lafwa sèlman epi rele kwayan yo pou yo tounen nan vrè libète ki jwenn sèlman nan Kris la.
Kòman Tèks Sa a Montre Nou Kris?:
Pasaj sa a santre anpil sou Kris. Objektif final Apot Pòl ak mezi vrè matirite espirityèl la se pou “Kris la pran fòm nan nou” (v. 19). Moun Galasi yo te okòmansman resevwa Apot Pòl “tankou si se Jezikri menm mwen te ye” (v. 14), sa ki montre premye reyaksyon pozitif yo te genyen an te lye ak Kris li t ap pwoklame a. Tout kriz ki te gen nan Galasi a soti nan lefètke yo t ap kite levanjil gras sa a ki santre sou Kris la pou yon sistèm ki diminye sou kapasite Kris pou kont Li. Travay ak soufrans Apot Pòl se pou Kris ka glorifye nan lavi yo.
Rezime:
Nan Galat 4:12-20, Apot Pòl fè yon apèl pasyone ak pèsonèl bay kwayan Galasi yo ki t ap kite chemen an. Li raple yo jan yo te resevwa l avèk anpil chalè ak sakrifis pandan premye ministè li nan mitan yo, malgre maladi fizik li te genyen. Li mete sa an kontras ak fason yo frèt avè l kounye a, li mande si angajman li pou di yo laverite a fè l tounen ènmi yo. Apot Pòl avèti yo kont fo zèl anseyan yo k ap chèche enterè pa yo epi ki vle izole yo pou pwòp benefis pa yo. Li eksprime gwo doulè pastoral li, li konpare l ak doulè akouchman, pandan l ap tann avèk anvi pou Kris fòme nèt nan yo, sa ki vle di vrè restorasyon espirityèl yo ak matirite yo nan levanjil la.
Ann Pran Sa Oserye:
Panse ak fason ou resevwa kritik ki pou fè w grandi oswa koreksyon espirityèl nan men moun ki sousye de mache w ak Bondye. Èske premye reyaksyon w se defann tèt ou, oswa èske w priye pou w konsidere si gen verite nan pawòl yo?
Priye aktivman epi travay pou karaktè Kris la – lanmou Li, imilite Li, obeyisans Li, ak gras Li – ka fòme pi konplètman nan lavi w ak nan lavi moun ki nan kominote kretyen ou an.
Poze Tèt Ou Kesyon Sa Yo:
Nan ki relasyon mwen kite diferans sou laverite kreye distans? Kòman m ka abòde sitiyasyon sa yo avèk konviksyon ansanm ak gras?
“Zèl” ki moun m ap suiv plis kounye a? Èske zèl sa a vrèman fè pwomosyon pou Kris epi bati kò Li, oswa èske l ap sèvi lòt ajanda san m pa rann mwen kont?
Kòman m ka eksprime pi byen apresyasyon m ak sipò m pou moun ki envesti espirityèlman nan lavi m ak lavi lòt moun, pandan m rekonèt “doulè akouchman” ki souvan genyen nan vrè ministè a?
Bibliyografi:
Carson, D. A. (General Editor). NIV Biblical Theology Study Bible (NIVBTSB). Zondervan.
Merida, Tony & Platt, David. Exalting Jesus in Galatians (CCE) (Christ-Centered Exposition Commentary).
Moo, Douglas J. Galatians (BECNT) (Baker Exegetical Commentary on the New Testament).
Schreiner, Thomas R. Galatians (ZECNT) (Zondervan Exegetical Commentary on the New Testament).
Schreiner, Thomas R. Christ Crucified: A Theology of Galatians.
White, A. Blake. Galatians: A Theological Interpretation (GTI).
