“Kòman Nou Fè Vle Tounen Dèyè?” Gwo Avètisman Apot Pòl bay Moun Galasi yo
Ide Prensipal Liv Galat la:
Se pou defann mesaj levanjil gras la kòm sèl baz pou Bondye deklare yon moun jis epi pou l viv lavi yon kretyen. Se pou afime libète kwayan an genyen anba legalis (fè sa lalwa mande pou sove) pa mwayen lafwa nan Kris. Epi, se pou rele kwayan yo pou yo tounen nan verite levanjil la.
Kesyon Pou Nou Reflechi Sou Yo:
Kòman moun Galasi yo te ye nan domèn espirityèl anvan yo te konnen Bondye, dapre vèsè 8 la?
Vèsè 9 la montre yon gwo chanjman nan relasyon yo te genyen ak Bondye. Ki chanjman sa a, e poukisa Apot Pòl ajoute fraz “ou pito Bondye ki konnen nou an”?
Ki pi gwo bagay ki te nan tèt Apot Pòl konsènan konpòtman moun Galasi yo, jan li di sa nan vèsè 9b la? Kisa “tounen dèyè ankò” vle di?
Ki pratik presi nou jwenn nan vèsè 10 la, e poukisa bagay sa yo te fè Apot Pòl pè konsa nan kontèks pwoblèm ki te gen Galasi a?
Ki gwo krent Apot Pòl montre li genyen nan vèsè 11 konsènan travay li te fè pami moun Galasi yo?
Tèks la:
“Nan tan lontan, nou pa t’ konnen Bondye, nou te esklav yon bann bagay ki pa t’ Bondye menm. Men koulye a nou rive konnen Bondye, ou pito Bondye konnen nou, kouman nou fè vle tounen al serye ak bagay sa yo ankò, bagay ki san fòs, bagay ki pòv? Ki jan nou fè vle tounen esklav yo ankò? Nou pran kalkile jou, mwa, sezon, lanne. Mwen pè pou nou anpil. Gen lè mwen te travay mal nan mitan nou?”
– Galat 4:8-11
Sa Nou Wè (Obsèvasyon):
Vèsè 8: Apot Pòl dekri tan lontan moun Galasi yo: yon tan kote yo pa t konnen Bondye, epi yo te “esklav yon bann bagay ki pa t’ Bondye menm.”
Vèsè 9: Li mete diferans ant tan lontan yo ak eta yo ye kounye a: “Men koulye a nou rive konnen Bondye, ou pito Bondye konnen nou.” Apre sa, li poze yon kesyon enpòtan anpil: “kouman nou fè vle tounen al serye ak bagay sa yo ankò, bagay ki san fòs, bagay ki pòv?” Li di se kòmsi yo te vle “tounen esklav yo ankò!”
Vèsè 10: Apot Pòl idantifye kèk aksyon presi moun Galasi yo t ap fè ki te ba li kè kase: “Nou pran kalkile jou, mwa, sezon, lanne.”
Vèsè 11: Li eksprime yon krent li genyen pèsonèlman konsènan travay li te fè nan mitan yo: “Mwen pè pou nou anpil. Gen lè mwen te travay mal nan mitan nou?”
Sa Sa Vle Di (Entèpretasyon):
Soti Nan Esklavaj Payen Rive Konnen Bondye (v. 8-9a): Apot Pòl kòmanse pa raple kwayan Galasi yo, ki te sitou moun ki pa t Jwif, jan yo te ye anvan yo te vin kretyen. Yo “pa t’ konnen Bondye,” epi poutèt sa, yo te “esklav yon bann bagay ki pa t’ Bondye menm” (v. 8). Sa vle di, nan tan lontan, yo te konn adore zidòl epi yo te soumèt devan tout kalite fòs espirityèl oswa dye ki pa t gen okenn vrè pouvwa Bondye. Lavi yo te mare anba esklavaj fo dye sa yo.
Chanjman an Gwo Anpil: “Men koulye a nou rive konnen Bondye, ou pito Bondye konnen nou” (v. 9a): Premye pati fraz la, “nou rive konnen Bondye,” montre konvèsyon yo ak antre yo nan yon relasyon ak vrè Bondye a. Men, tousuit apre, Apot Pòl korije sa yon ti jan lè li di: “ou pito Bondye konnen nou.” Ti koreksyon sa a, jan Moo (BECNT) souvan fè remake sa, montre klè se Bondye ki te pran premye pa a, se plan li ak chwa li ki fè yo gen relasyon sa a avèk Li, se pa sitou paske yo menm yo te rive konnen Li. Se gras Bondye ki souvren ki te fè yo antre nan relasyon sa a.
Danje Tounen Nan “Bagay Ki San Fòs, Bagay Ki Pòv” (v. 9b-10): Etandone gwo chanjman sa a – soti nan esklavaj payen rive nan yon pèp Bondye vivan an konnen – Apot Pòl sezi, li desi, li di: “kouman nou fè vle tounen al serye ak bagay sa yo ankò, bagay ki san fòs, bagay ki pòv? Ki jan nou fè vle tounen esklav yo ankò?” (v. 9b). Ekspresyon “bagay ki san fòs, bagay ki pòv” la (stoicheia tou kosmou nan lang Grèk la, ki vle di prensip elemamtè) fè nou sonje sa li te di nan vèsè 3 a. Nan kontèks sa a, pou kwayan sa yo ki pa t Jwif, lè yo tounen nan obsève Lalwa Moyiz la (jan moun ki t ap anseye pou yo fè sa yo, gwoup Jidayizan yo, t ap di a), Apot Pòl wè sa tankou yon bak. Se yon retou nan yon fòm esklavaj relijye ki san fòs epi ki pòv pou sove moun, menm jan ak ansyen paganis yo a. Jan Schreiner (ZECNT) fè remake sa, stoicheia sa yo “san fòs” paske yo pa ka bay jistis ni lavi, epi yo “pòv” (oubyen san valè) paske yo pa ofri okenn benefis espirityèl pou moun ka vin jis devan Bondye.
Nou Wè Klè Kòman Moun Galasi Yo T ap Fè Bak Nan Vèsè 10 la: “Nou pran kalkile jou, mwa, sezon, lanne.” Bagay sa yo se te siman fèt Jwif yo ak jou sakre yo. Bagay ki t ap bay Apot Pòl pwoblèm, jan moun k ap fè kòmantè tankou Merida & Platt (CCE) souliye sa, se pa t obsèvasyon sa yo menm si yo te fèt nan libète, men se te motivasyon moun Galasi yo: yo t ap adopte pratik sa yo kòm si se te yon bagay ki nesesè pou yo vin jis devan Bondye. Konsa, yo t ap anile efikasite Kris la ak gras la. Se kòmsi yo t ap chwazi yon nouvo esklavaj, epi, bagay ki dwòl la, yo t ap fè sa nan non sèvi Bondye.
Kè Kase Apot Pòl Kòm Pastè (v. 11): Gwo sousi Apot la genyen kòm pastè pou mouton li yo rive nan yon pwen kote li eksprime yon krent pèsonèl: “Mwen pè pou nou anpil. Gen lè mwen te travay mal nan mitan nou?” (v. 11). Sa se pa yon deklarasyon final, men se yon ekspresyon gwo desepsyon ak enkyetid. Si moun Galasi yo ta abandone levanjil gras la nèt pou yon sistèm kote se zèv ki pou fè moun jis, lè sa a, travay Apot Pòl te fè pou preche yo Kris la, pou tabli yo nan lafwa, ak soufrans li te andire pou levanjil la nan mitan yo t ap vrèman “pèdi” (eis kenon, san rezilta) nan lavi yo. Carson (NIVBTSB) fè remake krent Apot Pòl la soti nan posibilite ke lè y ap vire do bay levanjil la, sa montre yon gwo enkonpreyansyon oswa yon rejè total de kè levanjil la menm.
Kòman Pou N Mete l an Pratik (Aplikasyon):
Rekonèt Vrè Libète Espirityèl Ou Genyen an: Reflechi sou tout vye mès (peche ou te konn fè, règ legalis, oswa filozofi mond lan) Kris te libere w anba yo. Goumen tout bon kont tout tantasyon pou w ta tounen nan prensip sa yo ki se esklavaj.
Egzamine Travay Ou Ak Motivasyon Ou: Asire w ke tout disiplin espirityèl oswa pratik relijye w ap fè se yon fason w eksprime lanmou w pou Bondye ak libète w nan Kris, se pa tantativ pou w touche favè Bondye oswa pou w garanti salvasyon w.
Bay Anpil Valè Lefètke Bondye Konnen W: Chita idantite w ak sekirite w sou bèl verite sa a: Bondye pran premye pa a pou li konnen w epi pou li fè w antre nan fanmi li. Kite sa motive w viv yon lavi obeyisans ki gen rekonesans, se pa yon lavi obligasyon ki chaje ak laperèz.
Koute Avètisman Pastè Yo Bay: Lè lidè ki gen krentif pou Bondye eksprime enkyetid yo sou tandans oswa ansèyman ki ka fè w kite levanjil ki pi a, pran avètisman sa yo oserye epi egzamine kwayans ou ak pratik ou yo dapre sa Bib la di.
Lyen Ak Ide Prensipal la:
Pasaj sa a (4:8-11) ranfòse anpil agiman santral Apot Pòl la nan liv Galat la. Lè li kesyone retou moun Galasi yo nan “bagay ki san fòs, bagay ki pòv” yo ansanm ak obsèvasyon jou espesyal yo kòm mwayen pou yo vin jis, Apot Pòl ap konfwonte dirèkteman menas legalis la kont levanjil gras la. Aksyon yo montre yon glisad danjere ki ap fè yo kite lafwa nan Kris kòm sèl baz pou jistifikasyon, sa ki mete an danje libète kwayan an epi ki rele yo pou yo tounen nan verite levanjil la.
Kòman Tèks Sa a Montre Nou Kris?:
Menm si yo pa site non Kris la klèman nan chak vèsè isit la, tout pasaj la chita sou travay Li te fè a. Kapasite moun Galasi yo pou yo “konnen Bondye” epi pou Bondye “konnen yo” (v. 9) se yon rezilta dirèk travay redanmsyon Kris la te fè a, jan sa detaye nan vèsè anvan yo (4:4-7). Lè yo tounen nan “prensip elemamtè” yo, se nye yo nye sakrifis Kris la te sifi epi libète Li te ba yo a. Travay Apot Pòl la, li pè ki te ka “pèdi” a (v. 11), se te preche Kris ki te kloure sou kwa a epi tabli lafwa nan Li. Donk, tout avètisman an se pou yo rete djanm nan salvasyon ak relasyon ak Bondye se sèl Kris ki bay la.
Rezime:
Nan Galat 4:8-11, Apot Pòl eksprime gwo enkyetid li ak desepsyon li poutèt kwayan Galasi yo, apre yo te fin libere anba esklavaj payen epi yo te antre nan yon relasyon kote yo konnen Bondye (epi Bondye konnen yo), kounye a ap tounen nan “bagay ki san fòs, bagay ki pòv”. Li idantifye obsèvasyon jou ak sezon relijye espesyal kòm prèv regresyon sa a nan direksyon yon nouvo fòm esklavaj. Apot Pòl pè pou travay apostolik li te fè pou pote levanjil gras la nan Kris ba yo a pa tounen yon travay ki fèt pou granmesi si yo pèsiste nan chemen legalis sa a.
Ann Pran Sa Oserye (Sé Intentionnel):
Reflechi sou chemen espirityèl ou. Èske gen kèk “prensip elemamtè” nan pase w, oswa nouvo règ legalis, ou tante anbrase pou w ka gen yon santiman sekirite oswa jistis, olye w repoze w nèt sou Kris?
Panse ak disiplin espirityèl ou pratike yo. Kòman w ka asire w yo rete yon repons jwaye devan gras Bondye epi yo ede w konnen Li pi byen, olye yo tounen obligasyon ki lou oswa mwayen pou w touche favè Li?
Poze Tèt Ou Kesyon Sa Yo:
Nan ki fason subtil mwen ka ap chèche akseptasyon Bondye (oswa lòt moun) atravè sa m fè, olye m repoze m sou verite ki di Bondye “konnen m” pa mwayen Kris?
Èske pratik espirityèl mwen yo kounye a mennen m nan yon pi gran libète ak lanmou pou Kris, oswa èske pafwa yo plis sanble yon lis bagay pou m fè ki pote enkyetid oswa ògèy?
Kòman m ka kiltive yon kè ki toujou bay valè ak libète Kris te genyen pou mwen an epi ki reziste kont tout fòm esklavaj espirityèl?
Bibliyografi:
Carson, D. A. (General Editor). NIV Biblical Theology Study Bible (NIVBTSB). Zondervan.
Merida, Tony & Platt, David. Exalting Jesus in Galatians (CCE) (Christ-Centered Exposition Commentary).
Moo, Douglas J. Galatians (BECNT) (Baker Exegetical Commentary on the New Testament).
Schreiner, Thomas R. Galatians (ZECNT) (Zondervan Exegetical Commentary on the New Testament).
Schreiner, Thomas R. Christ Crucified: A Theology of Galatians.
White, A. Blake. Galatians: A Theological Interpretation (GTI).
