Kris Fè Nou Lib: Danje Ki Genyen Lè N Ap Tounen Nan Esklavaj (Galat 5:1-6)
Ide Prensipal Liv Galat la:
Se pou defann mesaj levanjil gras la kòm sèl baz pou Bondye deklare yon moun jis epi pou l viv lavi yon kretyen. Se pou afime libète kwayan an genyen anba legalis (fè sa lalwa mande pou sove) pa mwayen lafwa nan Kris. Epi, se pou rele kwayan yo pou yo tounen nan verite levanjil la.
Kesyon Pou Nou Reflechi Sou Yo:
Ki deklarasyon fondamantal Apot Pòl fè nan vèsè 1 konsènan Kris ak libète? Ki kòmandman espesifik li bay moun Galasi yo apre sa, dapre verite sa a?
Ki gwo avètisman Apot Pòl bay nan vèsè 2 si moun Galasi yo ta “aksepte sikonsizyon” (kòm yon mwayen pou yo vin jis devan Bondye)? Kisa sa vle di lè li di Kris “p ap sèvi yo anyen”?
Dapre vèsè 3, ki tout obligasyon yon moun pran sou tèt li si li soumèt anba sikonsizyon kòm yon egzijans pou li vin jis?
Kisa Apot Pòl di ki rive moun k ap eseye vin “jis devan Bondye pa mwayen lalwa” (v. 4)? Kisa sa vle di “separe ak Kris la” epi “lage favè Bondye a”?
Kontrèman ak chèche jistis atravè lalwa, kòman kwayan yo, dapre vèsè 5, ap chèche oswa tann jistis? Ki wòl Lespri Sen an ak lafwa jwe nan sa?
Nan domèn “Kris Jezi,” kisa ki finalman gen valè epi kisa ki vin san enpòtans dapre vèsè 6? Kòman Apot Pòl dekri nati yon lafwa ki vrè epi ki efikas?
Tèks la:
“Se pou n’ te ka lib tout bon kifè Kris la te delivre nou. Se poutèt sa, ann rete fèm nan libète sa a. Veye kò nou pou nou pa tounen esklav ankò. Tande byen. Men sa mwen menm Pòl m’ap di nou: Si nou kite yo sikonsi nou, sa vle di Kris la pa sèvi nou anyen.1 M’ap deklare ankò, tout moun ki kite yo sikonsi l oblije kenbe tout lalwa a nèt. Nou menm ki vle Bondye fè nou gras lè n’ap fè sa lalwa a mande, nou separe ak Kris la. Nou lage favè Bondye a. Pou nou menm, se pouvwa Lespri Bondye a k’ap travay nan nou ki fè nou gen espwa Bondye va fè nou gras paske nou gen konfyans nan li. Se sa menm n’ap tann. Paske, lè yon moun ap viv ansanm ak Kris la, kit li sikonsi, kit li pa sikonsi, sa pa fè anyen. Sa ki konsekan se pou nou gen konfyans nan Bondye, yon konfyans k’ap fè nou viv ak renmen nan kè nou.”
– Galat 5:1-6
Sa Nou Wè (Obsèvasyon):
Vèsè 1: Apot Pòl kòmanse ak yon deklarasyon fò: “Se pou n’ te ka lib tout bon kifè Kris la te delivre nou.” Dapre sa, li bay kwayan yo lòd pou yo “rete fèm… epi pou nou pa tounen esklav ankò.”
Vèsè 2: Li bay yon avètisman pèsonèl epi dirèk (“Tande byen. Men sa mwen menm Pòl m’ap di nou”) ke si yo “kite yo sikonsi nou” (nan kontèks ansèyman Jidayizan yo), “Kris la pa sèvi nou anyen.”
Vèsè 3: Apot Pòl deklare pi lwen ke “tout moun ki kite yo sikonsi l” (kòm yon mwayen pou jistifikasyon) “oblije kenbe tout lalwa a nèt.”
Vèsè 4: Li di ke moun “ki vle Bondye fè nou gras lè n’ap fè sa lalwa a mande” yo, konsekans lan se yo “separe ak Kris la” epi yo “lage favè Bondye a.”
Vèsè 5: Okontrè, Apot Pòl dekri pozisyon kwayan an: “Pou nou menm, se pouvwa Lespri Bondye a k’ap travay nan nou ki fè nou gen espwa Bondye va fè nou gras paske nou gen konfyans nan li. Se sa menm n’ap tann.”
Vèsè 6: Li konkli seksyon sa a lè li deklare yon prensip fondamantal: “Paske, lè yon moun ap viv ansanm ak Kris la, kit li sikonsi, kit li pa sikonsi, sa pa fè anyen. Sa ki konsekan se pou nou gen konfyans nan Bondye, yon konfyans k’ap fè nou viv ak renmen nan kè nou.”
Sa Sa Vle Di (Entèpretasyon):
Deklarasyon ak Egzijans Libète (v. 1): Vèsè sa a sèvi kòm yon gwo apèl epi yon rezime agiman Apot Pòl te fè anvan yo. “Se pou n’ te ka lib tout bon kifè Kris la te delivre nou” se yon verite fondamantal nan levanjil la. Travay Kris la se pa t pou mete nou anba yon nouvo seri règ, men se te pou libere nou. Jan Schreiner (ZECNT) ta ka mete aksan sou sa, libète sa a se pa libète pou fè sa w vle (libètinaj), men se liberasyon anbaLalwa Moyiz la kòm yon sistèm pou touche lajistis, liberasyon anba madichon lalwa a, epi liberasyon anbapouvwa peche ki fè moun esklav. Kòmandman ki vini apre a, “ann rete fèm nan libète sa a. Veye kò nou pou nou pa tounen esklav ankò,” mande moun Galasi yo pou yo pwoteje epi kenbe ak tout fòs yo libète sa a yo te jwenn ak anpil difikilte, kont tantasyon legalis la, ke Apot Pòl konpare ak yon retou nan esklavaj.
Gwo Konsekans Lè Ou Konfòme W Ak Legalis (vv. 2-4): Apot Pòl kounye a esplike konsekans grav ki genyen lè ou sede devan egzijans Jidayizan yo pou sikonsizyon kòm yon kondisyon pou salvasyon oswa pou Bondye aksepte w nèt.
- Kris pa sèvi anyen (v. 2): Si yon moun ap chèche jistis atravè yon zak legalis tankou sikonsizyon, li efektivman anile benefis Kris la bay pou salvasyon an. Chwazi chemen zèv yo vle di abandone chemen gras la nan Kris.
- Obligasyon pou obeyi tout lalwa a (v. 3): Apot Pòl di ke lè yon moun aksepte sikonsizyon kòm yon egzijans legal, sa mare moun sa a pou l obeyi tout Lalwa Moyiz la yon fason pafè. Se yon bagay ou pran tout oswa ou pa pran anyen ladan l; ou pa ka chwazi kèk pati nan lalwa a pou jistifikasyon.
- Separe ak Kris, lage favè Bondye a (v. 4): Sa se konsekans ki pi đáng sợ a. Chèche jistis atravè lalwa se koupe fache ak Kris (sous vrè jistis la) epi kite domèn gras Bondye a (favè Li fè san nou pa merite). Moo (BECNT) ta pwobableman mete aksan sou gravite bagay sa a, pou montre ke eseye jwenn jistis atravè respekte lalwa pa ka mache ditou ak yon relasyon avèk Kris ki baze sou gras.
Lespwa Lafwa Lespri Sen Dirije (v. 5): Kontrèman ak efò san rezilta pou chèche jistis atravè lalwa, Apot Pòl dekri vrè eksperyans kretyen an: “Pou nou menm, se pouvwa Lespri Bondye a k’ap travay nan nou ki fè nou gen espwa Bondye va fè nou gras paske nou gen konfyans nan li. Se sa menm n’ap tann.” Sa se pa yon jefò ki chaje ak enkyetid, men se yon konfyans asire. “Pouvwa Lespri Bondye a” endike fòs Lespri Sen an ki rann nou kapab epi prezans Li. “Paske nou gen konfyans nan li” (lafwa) se mwayen nou kenbe espwa sa a. “Espwa Bondye va fè nou gras” (oswa espwa jistis) la se akonplisman total eksperyans pozisyon jis nou devan Bondye, ki pral fini nan laglwa alavni. Carson (NIVBTSB) ta ka fè remake dimansyon eskatolojik (ki gen rapò ak dènye jou yo) isit la—kwayan yo ap viv nan reyalite prezan jistifikasyon pa lafwa pandan y ap tann avèk anpil anvi akonplisman final salvasyon yo.
Sa Ki Vrèman Konte: Lafwa K ap Travay Pa Mwayen Lanmou (v. 6): Apot Pòl konkli avèk yon deklarasyon esansyèl ki anglobe sa ki nan kè lavi kretyen pratik la nan domèn gras la: “Paske, lè yon moun ap viv ansanm ak Kris la, kit li sikonsi, kit li pa sikonsi, sa pa fè anyen. Sa ki konsekan se pou nou gen konfyans nan Bondye, yon konfyans k’ap fè nou viv ak renmen nan kè nou.” Nan kominote nouvo alyans lan (“ansanm ak Kris la”), siy relijye ekstèn tankou sikonsizyon (oswa absans li) pa gen okenn valè pou pozisyon yon moun devan Bondye. Sa ki vrèman gen valè se “lafwa k ap travay pa mwayen lanmou” (oswa “lafwa ki eksprime tèt li pa mwayen lanmou”). Sa se pa lafwa plis zèv pou jistifikasyon; pito, se paske lafwa otantik ki sove a pa yon bagay ki rete san bouje oswa senpman yon bagay moun aksepte nan tèt li. Se yon konfyans vivan, aktif nan Kris ki, san mank epi natirèlman, eksprime tèt li atravè zak lanmou anvè Bondye ak lòt moun. Jan Merida & Platt (CCE) mete aksan sou sa, levanjil gras la pa mennen nan pasivite, men nan yon lavi transfòme kote lafwa bay enèji pou aksyon ki gen lanmou. White (GTI) ta ka elabore pi plis sou fason “lafwa k ap travay pa mwayen lanmou” vin karakteristik prensipal yon lavi ki viv kòm repons a gras Bondye, sa ki akonpli vrè entansyon kòmandman Bondye yo yon fason legalis pa t janm ka fè.
Kòman Pou N Mete l an Pratik (Aplikasyon):
Pwoteje Libète W Nan Kris La Ak Tout Fòs Ou: Rekonèt ke libète Kris te genyen pou ou a gen anpil valè. Rete vijilan kont tout ansèyman oswa mantalite (kit se nan men lòt moun, kit se anndan tèt ou) ki ta eseye ajoute zèv, rit, oswa egzijans legalis kòm bagay ki nesesè pou Bondye aksepte w.
Konprann Nati “Tout Oswa Anyen” Jistifikasyon Pa Lalwa: Si w tante pou w konte sou respekte règ pou w vin jis, sonje avètisman Apot Pòl la: sa oblije w obeyi tout lalwa a yon fason pafè, yon bagay ki enposib e ki nye Kris sifi.
Viv Pa Lafwa, Ak Fòs Lespri Sen An: Kiltive yon depandans chak jou sou Lespri Sen an. Lavi kretyen ou dwe viv pa lafwa depi nan kòmansman jiska lafen, se pa pa efò pèsonèl oswa nan fè jefò pou w respekte yon kòd legalis.
Konsantre Sou Sa Ki Vrèman Konte Pou Bondye: Pa kite obsèvans relijye ekstèn oswa deba sou bagay ki pa esansyèl distrè w kòmsi se yo ki detèmine salvasyon w oswa estati espirityèl ou. Olye de sa, kiltive yon lafwa otantik nan Kris ki eksprime tèt li aktivman nan zak lanmou ki konkrè.
Viv Avèk Yon Gwo Espwa: Anbrase “espwa jistis la” avèk yon lajwa ki plen tann. Laglwa w alavni ak konfòmite total ou ak Kris la asire grasa lafwa w ak travay Lespri Sen an, se pa grasa pèfòmans ou.
Lyen Ak Ide Prensipal la:
Pasaj sa a (Galat 5:1-6) se yon deklarasyon enpòtan anpil nan defans Apot Pòl fè pou levanjil gras la. Lè li egzòte moun Galasi yo avèk pasyon pou yo “rete fèm” nan libète Kris la te genyen pou yo epi li avèti yo klèman kont “jouk esklavaj” ki asosye ak egzijans legalis tankou sikonsizyon, Apot Pòl ranfòse dirèkteman agiman prensipal li a ki di jistifikasyon ak lavi kretyen baze sèlman sou gras atravè lafwa nan Kris. Li fè konnen klèman ke tantativ pou moun vin jis devan Bondye pa mwayen lalwa anile benefis Kris yo epi li fè moun kite chemen gras la.
Kòman Tèks Sa a Montre Nou Kris?:
Yo prezante Kris san okenn dout kòm sous libète nou an: “Se pou n’ te ka lib tout bon kifè Kris la te delivre nou” (v. 1). Tout pasaj la vire toutotou konsekans swa aksepte Kris sifi, swa eseye ajoute sou sa Li fè a. Apot Pòl avèti ke si yon moun konte sou zak legalis (tankou sikonsizyon pou jistifikasyon), “Kris la pa sèvi nou anyen” (v. 2), epi moun sa a “separe ak Kris la” (v. 4). Vrè reyalite espirityèl la jwenn “ansanm ak Kris la” (v. 6), kote sèl bagay ki konte se lafwa – yon lafwa nan Li – ki travay pa mwayen lanmou. “Espwa jistis” nou an (v. 5) asire tou grasa sa Kris te akonpli epi li reyalize pa lafwa nan Li.
Rezime:
Nan Galat 5:1-6, Apot Pòl fè yon gwo apèl pou kwayan yo rete fèm nan libète Kris la te genyen pou yo epi pou yo pa tounen nan esklavaj legalis. Li bay yon avètisman sevè ke si yo anbrase sikonsizyon kòm yon bagay ki nesesè pou salvasyon, Kris p ap sèvi yo anyen, y ap oblije kenbe tout lalwa a, epi y ap lage favè Bondye a. Olye de sa, Apot Pòl afime ke vrè kwayan yo, pa mwayen Lespri a ak lafwa, ap tann avèk anpil espwa jistis la. Li konkli ke nan Kris Jezi, rit ekstèn yo san siyifikasyon; sèl bagay ki konte se lafwa ki eksprime tèt li aktivman pa mwayen lanmou.
Ann Pran Sa Oserye:
Semèn sa a, idantifye yon domèn espesifik kote ou ta ka tante fonksyone nan yon mantalite legalis (pa egzanp, eseye touche favè Bondye atravè pèfòmans, jije tèt ou oswa lòt moun dapre estanda ekstèn). Chwazi konsyansman pou w repoze w pito nan verite libète w nan Kris ak gras Bondye.
Panse ak yon fason pratik ou ka pèmèt lafwa w “travay pa mwayen lanmou” anvè yon moun nan fanmi w, legliz ou, oswa kominote w.
Poze Tèt Ou Kesyon Sa Yo:
Nan ki fason subtil mwen ta ka tante ajoute pwòp efò m oswa sèten pratik relijye sou travay Kris la ki te deja fini kòm baz pou Bondye aksepte m?
Èske lavi m chak jou vrèman reflete libète Kris la te achte pou mwen an, oswa èske mwen souvan ap viv anba yon “jouk esklavaj” mwen mete sou tèt mwen (pa egzanp, laperèz, kilpabilite, presyon pèfòmans)?
Kòman konsèp “lafwa k ap travay pa mwayen lanmou” an defye oswa ankouraje konpreyansyon ak pratik mwen genyen kounye a nan lavi kretyen an?
Bibliyografi:
Carson, D. A. (General Editor). NIV Biblical Theology Study Bible (NIVBTSB). Zondervan.
Merida, Tony & Platt, David. Exalting Jesus in Galatians (CCE) (Christ-Centered Exposition Commentary).
Moo, Douglas J. Galatians (BECNT) (Baker Exegetical Commentary on the New Testament).
Schreiner, Thomas R. Galatians (ZECNT) (Zondervan Exegetical Commentary on the New Testament).
Schreiner, Thomas R. Christ Crucified: A Theology of Galatians.
White, A. Blake. Galatians: A Theological Interpretation (GTI).
